Τα Οικονομικά της Ευτυχίας!

H Eυτυχία ορίζεται ως η πλήρης ευχαρίστηση και ικανοποίηση που αισθάνεται κανείς από τη ζωή του Είναι ένας κοινός στόχος, ένας απώτερος σκοπός όλων μας, ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου, εθνικότητας, οικονομικής κατάστασης, κλπ. Αν και ο καθένας από μας την ψάχνει σε διαφορετικά μέρη και με διαφορετικό τρόπο, υπάρχει συνήθως ένας κοινός παρονομαστής: τα υλικά αγαθά.

Είναι αλήθεια πως τα υλικά αγαθά βελτιώνουν την ποιότητα της ζωής μας, γεγονός που ευνοεί τη μακροζωία. Απ'ότι φαίνεται, όμως, περισσότερα χρήματα δεν σημαίνει απαραίτητα και περισσότερη ευτυχία.

Μία μελέτη που έγινε από ερευνητές του πανεπιστημίου της Μινεσότα έδειξε ότι η ευτυχία κάποιου σχετίζεται με το ετήσιο εισόδημά του. Συγκεκριμένα, σε μια φτωχή χώρα, όσο αυξάνεται το ετήσιο εισόδημα των πολιτών, τόσο πιο ευτυχισμένοι είναι αυτοί, επειδή μπορούν να καλύψουν τις βασικές ανάγκες τους. Στις πιο πλούσιες χώρες όμως, υπάρχει ένα ανώτατο όριο στο εισόδημα, πάνω από το οποίο όχι μόνο δεν αυξάνεται η ευτυχία των πολιτών, αλλά αντίθετα, αυτή μπορεί να μειωθεί φέρνοντας… δυστυχία! Για την Ελλάδα το ανώτατο όριο του ετήσιου εισοδήματος είναι τα 27.000 ευρώ. Τα συμπεράσματα της μελέτης αυτής συμφωνούν με το ονομαζόμενο «παράδοξο του Ίστερλιν» (Easterlin), από το όνομα του οικονομολόγου που το παρατήρησε πρώτος. Σύμφωνα με τον Ίστερλιν, «τα υψηλά εισοδήματα σχετίζονται με την ευτυχία, αλλά, μακροπρόθεσμα, ένα συνεχώς αυξανόμενο εισόδημα δεν εγγυάται περισσότερη ευτυχία». 

Τι θα μας έκανε λοιπόν περισσότερο ευτυχισμένους; Ένα καινούριο αυτοκίνητο, μια αύξηση, το τζόκερ; Οι έρευνες έδειξαν ότι οι περισσότεροι από αυτούς που κερδίζουν πολλά χρήματα σε παιχνίδια τύπου τζόκερ καταλήγουν … χρεωμένοι και με λιγότερους φίλους! Και τότε ποια είναι η λύση; Να ευχόμαστε να μην έχουμε πολλά χρήματα;


«Όχι», λέει ο Michael Norton, καθηγητής του πανεπιστημίου Harvard, «τα χρήματα βελτιώνουν κατά πολύ τη ζωή μας. Και μάλιστα, με τα χρήματα μπορούμε να «αγοράσουμε ευτυχία!». 

Στην ομιλία του στο TEDx Cambridge, ο κ. Norton περιγράφει μία έρευνα που έκανε αυτός και οι συνεργάτες του: πλησίασαν ανθρώπους που συνάντησαν στο δρόμο και τους έδωσαν 5 ή 20$, αφού πρώτα τους ρώτησαν πόσο ευτυχισμένοι ένιωθαν. Οι μισοί από αυτούς έπρεπε να ξοδέψουν τα χρήματα αυτά για τον εαυτό τους μέσα σε μία ημέρα, ενώ οι άλλοι μισοί έπρεπε να τα ξοδέψουν για κάποιον άλλο. Τα αποτελέσματα ήταν τα εξής: στο τέλος της ημέρας, αυτοί που ξόδεψαν τα χρήματα για κάποιον άλλο ένιωθαν περισσότερο ευτυχισμένοι, ενώ δεν άλλαξε τίποτα για αυτούς που ξόδεψαν τα χρήματα για τον εαυτό τους.

Συνεχίζοντας την ομιλία του, ο κ. Norton επισημαίνει: «Το ποσό των χρημάτων και ο τρόπος που ξοδεύουμε χρήματα για άλλους δεν έχουν τόσο μεγάλη σημασία, όσο το ίδιο το γεγονός ότι ξοδεύουμε χρήματα για άλλους». Δεν χρειάζεται να κάνουμε συναρπαστικά πράγματα με τα χρήματά μας για να είμαστε ευτυχισμένοι. Μπορούμε να κάνουμε μικρά, ασήμαντα πράγματα και πάλι να απολαμβάνουμε τα οφέλη αυτού που κάνουμε. Επομένως, ας σκεφτούμε λιγότερο το «έχω αυτά τα χρήματα, τι να αγοράσω για εμένα;» και περισσότερο το «πως μπορώ με αυτά τα χρήματα να βοηθήσω κάποιον άλλο;». Γιατί στο τέλος, αφού έχουμε βοηθήσει κάποιον, θα ανακαλύψουμε ότι έχουμε βοηθήσει πολύ περισσότερο τον εαυτό μας».

Αυτός λοιπόν είναι ένας τρόπος για να είμαστε περισσότερο ευτυχισμένοι: να επενδύουμε στους άλλους, άσχετα από το ποσό ή τον τρόπο, άσχετα με το πόσο πλούσιοι ή φτωχοί είμαστε ή νομίζουμε ότι είμαστε. Και, όντας περισσότερο ευτυχισμένοι, θα θέλουμε να έχουμε περισσότερα για να μπορούμε να δώσουμε περισσότερα στον εαυτό μας και στους άλλους. Μήπως, τελικά, είναι η ευτυχία που φέρνει τα χρήματα;

Μαρία Συμπάρδη

Λαμπαterre Βlog